Συνομιλούν οι: Ελευθερία Ζέη · Δημήτρης Μπαχάρας · Δημήτρης Κουσουρής Συντονίζει ο Ηλίας Κολοβός Οι ιστορικοί του 2021 αντιλαμβάνονται πλέον την Ελληνική Επανάσταση του 1821 όχι ως ένα μεμονωμένο ελληνικό γεγονός, αλλά μέσα σε μια αλυσίδα γεγονότων που συντάραξαν τον τότε κόσμο: την Εποχή των Επαναστάσεων. Τι νέο φέρνει αυτή η ένταξη της ελληνικής επανάστασης […]
Σε μία εποχή όπου οι συλλογικές βεβαιότητες μοιάζουν να καταρρέουν, ο νεοφιλελευθερισμός φαίνεται κυρίαρχος σε όλα τα κοινωνικά πεδία και η οργανωμένη συλλογική διεκδίκηση περνάει περίοδο ύφεσης, ίσως το παρελθόν να έχει να μας δώσει περισσότερα διδάγματα και αφορμές για προβληματισμό από ό,τι φανταζόμαστε.
Πενήντα χρόνια μετά τη γέννησή της, η έννοια της ηθικής οικονομίας παρουσιάζει αξιοσημείωτο δυναμισμό και έχει εδραιωθεί στις κοινωνικές επιστήμες. Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στο ότι οι τελευταίες δεκαετίες χαρακτηρίζονται από την «επέκταση των αγορών και της λογικής τους σε πτυχές της ζωής που παραδοσιακά διέπονται από διαφορετικούς κανόνες»
Η πρωταρχική συσσώρευση και ο συνεπακόλουθος υπέρμετρος πλουτισμός των οικονομικά και πολιτικά ισχυρών ουδέποτε πραγματοποιήθηκαν σε ειδυλλιακές συνθήκες «ήπιας πολιτικής οικονομίας», με όρους ηθικής και ίσων ευκαιριών, αλλά «με κίνητρο τα πιο άνομα, τα πιο βρομερά και τα πιο μικροπρεπή απεχθή πάθη»
Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη, που εξετάζει τη συγκρότηση και την ανάπτυξη αντάρτικων στρατών κατά τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων, εστιάζει στις πιο εμβληματικές περιπτώσεις εμφάνισης ανταρτών, από την Αμερικανική Επανάσταση μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Κίνα, την Κούβα, την Αλγερία, το Βιετνάμ, το Αφγανιστάν και το Ιράκ.
Η μελέτη του Βαγγέλη Τζούκα έρχεται να συστήσει για πρώτη φορά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό μια μορφή διεξαγωγής πολεμικών συγκρούσεων που στην ελληνική βιβλιογραφία ή στα έργα που έχουν μεταφραστεί στη γλώσσα μας εμφανίζεται αποσπασματικά.
Ο συγγραφέας ξεκινάει το βιβλίο με μια σύντομη και συνάμα πυκνή εννοιολόγηση, αλλά και ιστορικοποίηση του ζητήματος, για να προχωρήσει έπειτα σε μια χρονολογική του ανάλυση, εκτεινόμενη από την Αμερικανική και την Οκτωβριανή Επανάσταση μέχρι την σοβιετική —αλλά και την αμερικανική— επέμβαση στο Αφγανιστάν.
Κατά τον Σταυρακάκη αυτή είναι η πραγματική μήτρα του λαϊκιστικού φαινομένου. Η πλήρης οικειοποίηση του κρατικού μηχανισμού από τις ελίτ σε περιόδους κρίσης και η συνεπακόλουθη συμπίεση των δικαιωμάτων και κατακτήσεων των υποτελών τάξεων στο βωμό της αναδιάρθρωσης παροξύνει τις αντιφάσεις του αντιπροσωπευτικού συστήματος.
Ο Γιάννης Σταυρακάκης τείνει προς το στρατόπεδο όσων βλέπουν στον λαϊκισμό το πνεύμα της συγκρουσιακής πολιτικής και επομένως ένα αναγκαίο συστατικό κάθε εγχειρήματος πολιτικού ανταγωνισμού. Από αυτή την οπτική γωνία προσπαθεί να αποσταθεροποιήσει την κυρίαρχη αρνητική θεώρηση του «λαϊκισμού», καλώντας σε μια «μεταξίωση» και θετική σημασιοδότηση της έννοιας.
Ο μπλόγκερ Νίκος Σαραντάκος δεν χρειάζεται συστάσεις. Το καινούργιο του βιβλίο, Μύθοι και πλάνες για την ελληνική́ γλώσσα, που κυκλοφόρησε τον Απρίλη από τις Εκδόσεις του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστήμιου, έχει ήδη σπάσει τα ταμεία, κάτι αναμενόμενο, αν σκεφτεί κανείς ότι τα θέματα που θίγει απασχολούν το ευρύ κοινό εδώ και πολλές δεκαετίες, χωρίς ποτέ να πάψουν να είναι επίκαιρα
Όπως σημειώνει στην κατατοπιστική εισαγωγή του ο ιστορικός Νίκος Θεοτοκάς, η θεώρηση του παρελθόντος που υιοθέτησε ο Ασδραχάς «ανανεώνει το εννοιολογικό οπλοστάσιο του ιστορικού, θεματοποιεί τα προβλήματα των αναγνώσεων και πλουτίζει τα ερμηνευτικά μας εργαλεία».
